Museum St. Willibrordusstichting wordt Verhalenkamer Willibrordus Heiloo

Historie

De Sint Willibrordusstichting, een instelling voor psychiatrische patiënten, werd in 1929 gesticht door de broeders van Onze Lieve Vrouw van Lourdes.

Het terrein van de Stichting, een voormalig landgoed, bevat vele paviljoens te midden van fraai aangelegde tuinen. Centraal op het terrein staat de Mariakapel, die een maand voor het uitbreken van de tweede wereldoorlog in 1940 gewijd is. Tijdens de bezetting is de Willibrordusstichting door de Duitsers ingezet als marinelazeret.

Medewerkers onderkenden het belang van het bewaken van de geschiedenis van de psychiatrie. Door voorwerpen te bewaren die bepalend waren voor het tijdsbeeld, is in de loop der jaren het huidige museum ontstaan.

Het museum bevindt zich nu nog in het souterrain van het voormalig paviljoen Glorieux wat sinds 1997 onderdeel is van de Stichting GGZ Noord-Holland. Het museum ondergaat de komende maanden een metamorfose en gaat, op een andere plek en met een andere opzet, verder als “Verhalenkamer Willibrordus”.

Hieronder een impressie van het museum zoals het binnenkort niet meer te zien zal zijn.

DSC07985 Pro
Electrovusietherapie. Bij ECT wordt gedurende enkele seconden stroom door de hersenen geleid. Dat veroorzaakt een positief effect op depressieve klachten.
_DSC0010 Pro
Om patiënten te kalmeren werd gebruik gemaakt van Hydrotherapie. Een patiënt werd urenlang verpleegd in een warm bad. Warm water heeft immers een kalmerende en ontspannende werking.

DSC07972 Pro

DSC08035 Pro
Logboek uit 1936 waarin de diverse behandelingen van de patiënten werd bijgehouden.
DSC07980 Pro
In 1961 werd de de Stichting aangesloten op de Draadomroep van de PTT.

DSC07979 ProDSC07992 Pro

DSC07983 Pro
Géén aardewerk en zeker geen porselein. Er werden pannen, trommels, borden en bestek van aluminium gebruikt.

DSC08033 Pro

DSC07989 Pro

DSC08005 Pro

DSC08023 Pro

DSC08021 Pro
Alle patiënten moesten elke dag geschoren worden want scheermesjes op de afdeling, dat was te gevaarlijk. De functie van “inzeper” werd, bij wijze van arbeidstherapie, door patiënten ingevuld.
DSC08015 Pro
Jarenlang was Willibrord een dorp in een dorp, een eigen gemeenschap, bijna autonoom. In dat tijdsbeeld van psychiatrie past een cultuur van eigen kleding: gestichtskleding.

DSC08014 Pro

In 1930 werd de kleermakerij gestart onder leiding van Broeder Cupertino. Daarna namen respectievelijk Broeder Martronianus, Hospitus, Gabriël, de heer B. Morsch en Broeder Alipus het werk over.

DSC08020 Pro
In 1934 kwam onder leiding van Broeder Maurus de weverij tot stand. Onder andere lakens met blauwe streep voor niet-zindelijke patiënten en laken met rode streep voor zindelijke patiënten werden hier geweven.

DSC08025 ProDSC08026 Pro

DSC08002 Pro

DSC08001 Pro

DSC07993 Pro
Handnijverheid van patiënten.
DSC08012 Pro
Toestel om te observeren hoe mensen in een groep samenwerken. Vier personen pakten elk een handvat. Het is dan de kunst om het balletje zo hoog mogelijk via de spiraalbaan op het toestel te brengen zonder het balletje aan te raken.

DSC07991 Pro

DSC07969 Pro

Heden

Het hoofdgebouw huisvest nu zo’n honderd bedrijven. De tijd van een gesloten inrichting is voorbij. Het kruis op het koperen dak van de Kapel, nu Cultuurkoepel, is geen religieus icoon meer maar een baken voor vliegtuigen op weg naar Schiphol. Het Landgoed Willibrordus is tegenwoordig opgenomen in het culturele en recreatieve hart van Heiloo. Op het terrein en in de diverse gebouwen vinden evenementen van allerlei aard plaats zoals, op 9, 10 en 11 september 2016, het festival Willibrordus Draait Door.

Tijdens deze happening, op 9 september, vindt de opening plaats van de Verhalenkamer Willibrordus, voorheen Museum Willibrordus. Een deel van de collectie van het oude museum gaat naar het Dolhuys in Haarlem dat op de plek van het huidige museum een depot opent. De Verhalenkamer laat straks een steeds wisselende collectie zien en voert de bezoekers langs de verhalen over het verleden en heden van de psychiatrie. Daar waar psychiatrie vroeger geïsoleerd werd, is het vandaag een onlosmakelijk onderdeel van de maatschappij en heeft betrekking op alle mensen.

De Verhalenkamer krijgt een spilfunctie op het Landgoed. Een VVV- agentschap wordt hiervan een onderdeel. Vanuit de Verhalenkamer starten zowel wandelexpedities als fietsroutes. Ook wordt er een ticketverkooppunt voor de Cultuurkoepel in ondergebracht.

Méér informatie:

Theeschenkerij De Buitenkans: www.de-buitenkans.org

Cultuurkoepel: www.cultuurkoepelheiloo.nl

Willibrordus Draait Door: www.willibrordusdraaitdoor.nl

Restaurant Keuken met Karakter: www.keukenmetkarakter.nl